Beroemde diamanten - groot en glinsterend
In de diamantgeschiedenis zijn er een enkele stenen die wereldberoemd zijn geworden. Of omdat ze uitzonderlijk groot zijn, vooral mooi van kleur en fijn geslepen, of omdat ze in het bezit waren van beroemde mensen.
In de loop van de tijd ontstonden rond deze stenen legendes, waardoor ze nog meer tot de verbeelding gingen spreken. In het museum belichten we enkele van de beroemdste diamanten zoals de Cullinan-diamant en de Koh-I-Noor. Indrukwekkende stenen met een opmerkelijke geschiedenis.
The Orlov
Ook wel genaamd ‘The Sun of the Sea’ met een gewicht van 194,75 karaat. Volgens de legende is deze gestolen uit het oog van een tempelbeeld in de voormalige staat van India Madras door een Franse soldaat in het midden van de 18de eeuw. Na vele omzwervingen belande de steen in Amsterdam in 1767. Daar werd hij gekocht door de Russische graaf Orlov. Hij hoopte hiermee de liefde terug te winnen van de Russische Tsarin Catharina II. Zij accepteerde de steen en liet deze in de koninklijke scepter aanbrengen maar Orlov werd niet meer haar favoriet.
Keizerin Catharina II van Rusland liet de Orloff in de Keizerlijke Scepter zetten (naar een portret door Feodor Rokotov). (Collectie: Hermitage, St. Petersburg).
The Orlov
Count Grigori Orlov, naar wie de diamant vernoemd is. (Collectie: Hermitage, St. Petersburg).
Taylor Burton
In 1969 kocht de Engelse acteur Richard Burton voor zijn vrouw de Amerikaanse actrice Elizabeth Taylor een 69,40 karaat peervormige diamant voor het toen hoogste bedrag ooit betaald voor een diamant: $1,05 miljoen. Nadat het paar in 1978 gescheiden was verkocht Taylor de diamant weer, voor een bedrag van $5 miljoen.
Shah
De Shah is één van de weinige diamanten met een inscriptie: de namen van drie eigenaars sinds 1591. Gezien de hardheid van de steen een opmerkelijke prestatie. De steen heeft een gewicht van 88,7 karaat en is deels ongeslepen en nooit onderdeel geweest van een kroon of sieraad. Vanaf 1739 was de Shah in Perzisch bezit. Om een oorlog die dreigde uit te breken tussen Perzië en Rusland te voorkomen, schonken de Perzen in 1838 de diamant aan tsaar Nicolaas I. Nu maakt de Shah deel uit van de Russische kroonjuwelen en wordt hij tentoongesteld in het Kremlin.
In de Shah zijn de namen van de drie eigenaars sinds 1591 gegraveerd.
The Hope
Een zeer beruchte diamant is de Hope-diamant, waarvan wordt gezegd dat hij zijn drager in het ongeluk stort. De steen is genoemd naar Lord Hope die deze blauwe diamant van 44,5 karaat in 1830 kocht. De diamant zou geslepen zijn uit ‘de Grote Blauwe Diamant uit de Franse kroon’. De steen was afkomstig uit India en werd in 1669 aan de Franse koning Lodewijk XIV verkocht. Tot vlak voor de Franse revolutie (1792) blijft de blauwe steen in het bezit van het Franse koningshuis, dan wordt hij gestolen en duikt hij in 1830 in Londen op. De Hope was van 1910 tot 1949 het eigendom van Evalyn Walsh McLean, de vrouw van krantenmagnaat Edward McLean. Of het door de Hope kwam, valt niet te zeggen, feit is dat haar een reeks ongelukken overkwam: haar broer overleed op jonge leeftijd, haar 9-jarig zoontje werd door een auto dood gereden, zij scheidde van haar echtgenoot die later stierf in een psychiatrische inrichting, haar 25-jarige dochter pleegde zelfmoord en zij zelf stierf 60 jaar oud aan een longontsteking. Vanaf 1958 is de Hope-diamant in de collectie van de Amerikaanse museumorganisatie Smithsonian Institute in Washington, waar hij tot nu toe weinig kwaad schijnt te hebben aangericht!
Koning Lodewijk XIV, in staatsornaat, door Hyancinthe Rigaud in 1701. Lodewijk XIV kocht in 1669 de Grote Blauwe Diamant, waaruit later de Hope is geslepen. (Foto: Gérard Blot, Réunion des Musées Nationaux, Parijs)
The Hope
Evelyn McLean bezat de Hope van 1910 tot 1949 (met dank aan Cartier, Parijs)
Star of Sierra Leone
De grootste alluviale (in aangeslibde riviergrond gevonden) diamant. Hij werd in 1972 gevonden en weegt 969,80 karaat. Harry Winston, beroemde diamantair in New York, kocht hem en liet er 17 stenen van slijpen, waarvan er 13 loepzuiver zijn. De grootste (53,96 karaat) wordt ook Star of Sierra Leone genoemd.
De Star of Sierra Leone (De Beers Archieven)
Koh-I-Noor
Eén van de beroemdste diamanten ter wereld is de Koh-i-Noor, wat ‘Berg van Licht’ betekent. De waarde werd in de 16de eeuw geschat op ‘het totale inkomen van de gehele wereldbevolking op één dag’. De legende wil dat deze steen mannelijke eigenaars ongeluk brengt. In zijn lange geschiedenis in India, het huidige Pakistan en Perzië kwamen zijn bezitters vaak op vreselijke wijze om het leven. In 1849 werd de steen veroverd door het Britse leger en aan koningin Victoria aangeboden. In 1852 liet zij liet de steen opnieuw slijpen door de beroemde slijper Louis Voorzanger en snijder Fedder van de Firma Coster te Amsterdam. De steen kreeg een ovale briljantvorm en nam in gewicht af van 186 tot 105,60 karaat. Hij werd zowel in een broche als in een kroon verwerkt. In 1937 werd de Koh-i-Noor in de kroningskroon van de Koninginmoeder geplaatst.
De kroningskroon van Elizabeth, de Koningin-moeder van Engeland met de Koh-I-Noor in het midden (met dank aan H.M.S.O. Londen).
De Regent en de Sancy
Twee beroemde diamanten van Indiase oorsprong zijn de Regent en de Sancy die beide in bezit kwamen van het Franse koningshuis. Lodewijk XV liet in 1722 de Regent opnemen in de koningskroon. Later werd hij in het gevest van het sierzwaard van Napoleon I gemonteerd. Ook diende hij als onderpand voor grote leningen om de Franse expansieoorlogen van eind 18de en begin 19de eeuw te helpen financieren. Dat gold ook voor de Sancy die eind 16de eeuw via Constantinopel in Frankrijk aankwam, gekocht door Nicolas de Sancy. De Sancy ging vele malen van hand tot hand, behoorde een tijdlang tot de Britse kroonjuwelen, keerde terug naar India en werd in 1978 aan de Banque de France verkocht. Tegenwoordig zijn beide diamanten te bewonderen in Museum het Louvre te Parijs.
Napoleon I, keizer van Frankrijk (1769 - 1821) door Robert Lefèvre (Foto: Gérard Blot, Réunion des Musées Nationaux. Parijs). De Regent is gevat in het gevest van zijn sabel.
Wittelsbach
Deze saffierblauwe steen van 35,50 karaat is één van de beroemdste diamanten uit de geschiedenis. Het gerucht gaat dat een steen van zo’n zeldzame kleur blauw ooit een geheel gevormd moet hebben met de beroemde Franse Blauwe diamant, waar ook de Hope van zou zijn geslepen. Het zou interessant zijn te onderzoeken of de Wittelsbach dezelfde eigenschappen heeft als de Hope. In 1664 werd hij door de Spaanse koning Philip IV aan zijn dochter Margareta Teresa gegeven bij haar huwelijk. In 1722 kwam de steen in bezit van de Beierse koning Albert van het huis Wittelsbach, toen hij trouwde met de Spaanse aartshertogin Maria Amelia. Zo kreeg de diamant zijn naam. Na afschaffing van de monarchie in Beieren werd de diamant in 1931 verkocht en is nu in particulier bezit.
Infanta Margareta Teresa kreeg de Wittelsbach van haar vader Philip IV uit Spanje op haar bruiloft in 1664 (schilderij van Diego Velasquez) (Collectie: Prado, Madrid).
